از تویسرکان به سمت درۀ قلقل رود تشریفات ترحیم مشهد حرمت نموده و حدود ۲۵ کیلومتر را طی میکنیم تا به روستای فرسفج می رسیم. در حال حاضر این روستا بسیار عظیم گردیده و تبدیل به شهر گردیدهاست. به باطن فرسفج میرویم. درون شهر امامزاده ای میباشد که آن را باباعلی می نامند. این امامزاده به علی آوازه دارااست و یکیاز نوادگان امام موسی کاظم (ع) در فرسخ تویسرکان میباشد. فرسفج را در مکان دیگر این نوشتار معرفی کرده ایم. دراین فراز فقطً اجمالی از آن را بیان می نماییم. فرسفج در ۲۵ کیلومتری غرب تویسرکان و در حیطه ای خرم و آباد قرار گرفته میباشد. حوزه به نظر اقلیمی دارنده آب و هوای سردسیری کوهستانی میباشد. رودخانه قلقل رود از آن عبور می نماید. اکثر وقت ها عموم این روستا (شهر) به کار کشاورزی اشتغال دارا هستند و کارهای دامپروری و کارها خدماتی اداری نیز از سایر کارهای حوزه میباشد. در ۲۵ کیلومتری تویسرکان فرسفج واقع گردیده که مضمون فارسی آن، (اسب در چاله) است. دارای اسم و رسم میباشد که دراین روستا باتلاقهای فراوان بود و بیشتر محل چراگاه اسبهای افراسیاب بوده میباشد. تعدادی رأس اسب فی مابین باتلاقها مفقود گردیده که روی همین اصل اسم آن را فرسفج نامیده اند. به طور تقریبً تا صد سال پیش که بزرگان تمجید کرده اند، در فرسفج و اطرافش برنج کشت می گردیده و کل زمین های فضا آن پراز آب بوده میباشد. در همین محل فرمان روا عباس صفوی یک سری بنای تاریخی دارااست. ۱- کاروانسرای خیلی بلندمرتبه با بنای سفت ۲- پلی بر روی رودخانه که دارنده سه طاق والا برای عبور سیلاب در لحاظ گرفته گردیده است که هنوز هم آباد و قابل استعمال میباشد. ۳- گرمابه حمام ای که نسبتاًً تا حدود ۱۵ سال پیش قابل به کار گیری بوده میباشد. ( ) داستان دیگری در کیفیت نامگذاری این روستا وجود داردو وجه تسمیه این روستا این میباشد که فُرس به معنای سال میباشد. «فج» به معنای جا و محل بوده و به انگیزه اینکه در قبل اهل یک محل این روستا برای تحویل سال نو در حوالی شهر تویسرکان در امامزاده ای بسر می بردند این منزلت و محل را محل تحویل سال گفته اند که به عبارتی فُرسفج میباشد. مجموع محوطه امامزاده نزدیک به ۱۵۰۰ متر مربع میباشد که حدود ۳۰۰ متر مربع آن به بقاع و رواق امامزاده پیر علی تعلّق داراست. فرسفج دارنده گورستانی کهن میباشد که لایق میباشد پژوهش ها باستانشناختی بر روی این قبرستان و محوطه های دور و اطراف آن صورت بپذیرد. امامزاده دارنده گنبد، مقبره و مرقدی خوشگل است. بر روی قبر امامزاده صندوقی جایدارد و بر روی صندوق نیز ضریحی مهیا کرده اند که در سال ۱۳۸۲ با بررسی اداری اوقاف و کارها خیریه و با همیاری هیئت امناء و همکاری عموم خیّر این بارگاه مهیا و نصب گردیدهاست. اندازۀ بارگاه ۳×۲ متر است و ایجاد کرد بارگاه سازان اصفهانی میباشد. براساس طرح جامع این امامزاده، در سال ۱۳۸۲ مبادرت به تجدید بنا آن شد. نمای بیرونی و کف بقعه سنگ کاری میباشد که بسیار قشنگ پیاده سازی گردیده دیوار داخلی تا نصفه سنگ و سایر گچکاری میباشد و فضای تصنعی و مصنوعی نیز در حوالی آن برای سود گیری زائران و مسافران درنظرگرفته شده میباشد.
بعداز شهیدشدن مظلومانه ی امام رضا (ع) بعضا از تشریفات ترحیم مشهد اولاد پیغمبر که شنیده بودند قاضی اصفهان از شیعه ها میباشد به اصفهان آمدند البته زمانی به اصفهان رسیدند موضوع بر عکس گردیده بود ، چون حکم دهنده عوض شده بود.
مامون الرشید که از خراسان به قصد بغداد اراده سفر داشت فی مابین رویه در شهر ری یک کدام از اولاد موسی ابن جعفر نزد وی آمد و اذعان کرد: از فضا طومار هایی به وی میرسد که مامون بعد از حضرت علی ابن موسی الرضا دستور البته عهدی را به حضرت هارون ابن موسی اخوی تعالی حضرت واگذار می نماید.
در بین علووین مانند هارون ابن موسی در انظار کسی به بزرگی و جلالت ،قدر وی خلا.
هارون بر خلافت خویش ترسان شد لذا بعامل خویش در اصفهان فرمان به شهید شدن هارون اعطا کرد. آنگاه هارون ابن موسی در اصفهان مسموم شد ولی بعضی مورخین هم میگویند که عموم خارج آمدند و به وی تهاجم کردند و وی مانند مسلم ابن عقیل از خویش امان کرد تا شهید شد.
در طی عضد الدوله حرم ای برای قبرش به دستور وزیر شیعی برای وی ساخته شد.
بعداز شهید شدن هارون جماعت مانده از اولاد موسی ابن جعفر شبانه خویش را از اصفهان بیرون کردند و در روستاها و صحرا ها پنهان شدند.
امام زاده هارونیه در محل میدان امام علی علیه السلام ، خیابان هارونیه جایدارد.
آرامگاه امامزاده محمد باقر اسفيدان از حرم متبرکه شهرستان تشریفات ترحیم مشهد بجنورد میباشد که بنای آن احتمالاً در دورۀ صفوی یا این که قاجار تاسیس شده است. پلان این آرامگاه مستطيلی میباشد و گنبدی با ساقۀ بلند سقف آن را پوشش مي دهد. این سازه دو ايوان داراست: ايوان شرقی با پوشش قوسی که با مقرنس كاری ، گچبری و آيينه كاری تزئين گردیده و ايوان جنوبی با پوشش مسطح که به روی بعضی تخته های پرواز سقف اسم واقف و بانی خير برای ایجاد کرد و نوسازی سازه با مرکب خطاطی گردیده است. اين بقاع به امامزاده محمد باقر، از اولاد امام سجاد (ع) نسبت داده مي خواهد شد.
از نسل امام سجاد (علیه السلام) میباشد و آیتم احترام وعلاقه عموم اسفیدان و آبادی های محیط میباشد.به گفته هم محلی از تاریخ دفن این امامزاده بیشتراز هزار سال می گذرد و طبق اظهارنظر یکیاز ازکارشناسان اداره نگهداری ارثیه فرهنگی خراسان آرامگاه در قرن ششم هجری ایجاد شده است و عموم اسفیدان بر این باورند که وجود امامزاده منجر شده در زمان قرون آسیبی از جانب کوه به آن ها نرسد.
درباره شهید شدن امامزاده محمدباقر (علیه السلام) اسفیدان این ماجرا سینه به سینه نقل شدهاست که میگویند: بعد از به شهید شدن وصال امام رضا (علیه السلام) درزمان خلفای عباسی امامزاده محمدباقر نیز که به خراسان آمده بود گزینه تعقیب و آزار مأموران حکومتی قرار گرفته و با پیکری مصدوم به قربت اسفیدان میرسد در رمز رویکرد رهگذری را چشم و از وی میخواهد که پنهان گاه اورا به مأمورین نشانه ندهد وخود در بالای درختی نهفته میگردد با وصال کارگزاران حکومت آن مرد برخلاف قولی که داده بود با اشاره دیده ودهان به آنان می فهماند که امامزاده در بالای درخت نهفته گردیدهاست با کارشکنی آن مرد امامزاده به شهیدشدن میرسد.
کتیبه های حرم هفت دختران طهران
روی کتیبه ای در جداره روبه روی تشریفات ترحیم مشهد حرم تاریخ ۱۳۳۵ هـ ش درج شده میباشد. منزل همسایه ضلع شمالی بقاع نیز دیرین اند و بیشتراز هفتاد سال عمر دارااست. بیشتر ابنیه محیط مسکونی و سابق میباشد و موادتشکیل دهنده و فضاهای پر ارزش بخش اعظمی، از دید معماری، در آن ها به چشم میخورد. هرچند دخل و تصریفات، ضایع کردن ها و مرمت های بسیار موجب تغییرو تحول بافت دیرین محل گردیدهاست.
از تاریخ ایجاد کرد بنای اول مقبره حدود هزار و دویست سال می گذرد. تا پیش از سال ۱۳۵۱هـ ش مقبره هفت دختران صرفا یک زیرزمین بود. در سال ۱۳۵۱ هـ ش، مقبره مرمت میگردد؛ چنان که در کتیبه ای در نمای اساسی حرم آمده میباشد:
در سال ۱۳۵۱هـ ش/ ۱۳۹۳هـ ق به عملکرد و اهتمام مرحوم حاج سید مصطفی نجات، و تصدی پزشک معالج امتحان، نائب رئیس ابتدا وزیر و سرپرست اوقاف، سازه شکل اتمام پذیرفته میباشد. همانگونه که بدیهی میباشد دراین کتیبه اشاره نشده که در تاریخ نام برده کدام بخش سازه ساخته یا این که نوسازی گردیده است. ولی با دقت به ظواهر و بنا سازه به لحاظ میرسد که دراین تاریخ، بنای کهن ویران و بنای فعلی به مکان آن ایجاد شده است.
بالای در ورودی نیز ظاهراً آیاتی چندین از سوره «انا فتحنا» به خط ثلث درج شده بود که به هم خورده و اشعار تحت به خط نستعلیق روی آجر کاشی سپید در کناره لوحه بالای در جانور بوده میباشد:
«سادات اشرفند، بود قدرشان جلی آل پیمبرند و جگر کناره علی
بر رویشان لحاظ نکن از روی جاهلی الصالحون لله و الصالحون لی
در بارگهت ستاده جبریل امین جاروب درت زگیسوی حورالعین»
(مصطفوی، گروه مقاله ها باستان شناسی، ص ۴۰۵؛ بلاغی، ص ۱۶) ولی اینک اثری از این کتیبه چشم نمیشود.
آرامگاه سعدی در بالا خانقاه سعدی بوده تشریفات ترحیم مشهد که وی اواخر عمرش را در آنجا میگذراند که اورا بعداز مرگ در همانجا دفن کرده اند.
در قبلی قبر سعدی به عنوان مثال مکانهایی بود که در سوا شهر شیراز قرار داشت در کنار این آرامگاه یک خانقاه و باغی بهتر و نمکین وجود داشت که سعدی در طول تراس خویش آن را ساخته بود روحانی در آنجا حوضچه هایی از مرمر ساخته بود که با آب نهر مالامال می شدند.
تصاویر به مکان باقیمانده از آرامگاه کهن سعدی نیز تا حدودی الگوهایی تاریخی برای پیاده سازی آرامگاه سعدی آماده میآورد. آن آرامگاه در دشت سوای هیچ اهالی ای قرار داشته میباشد. فقط کلبه ای دیرین در شرق آن چشم می گردیده و بنای آرامگاه مانند یک کوشک در حیاطی سرسبز مکان می گرفت.
آرامگاه سابق در دو طبقه تشکیل شده و دارنده یک اساس مرکزی بود احتمالا یک شالوده دیگر عمودی نیز آن را انقطاع می کرده است.
در کناره های روبرو به قبله دو اتاق سه دری مکان می گرفت. سه دری ها با طرح اصیل تشکیل شده بودند و بالای سه دری جنوب شرقی سه گلجام مکان می گرفت و سه دری جنوب غربی دارنده ارسی بود .
در معماری تازه آرامگاه سعدی ،طرح معماری از یک تراس ردیف دار بلند و یک رواق کشیده ساخته شده میباشد که به طور یک «L» سازماندهی گردیده اند.
ساختمان اساسی آرامگاه سعدی بنایی میباشد با دو تراس عمود بر یک دیگر که مدفن روحانی اجل در زاویهی این دو حیاط قرار گرفته و در انتهای غربی تراس شرقی-غربی قبر مرحوم شوریده (فصیح الملک) شعر سرا دارای اسم و رسم قرن اخیر شیراز میباشد.
مسجد میندانائو در شهر کوتاباتو، جزیره میندانائو تشریفات ترحیم مشهد در فیلیپین واقع شدهاست. تاریخچهی این مسجد به قرنها پیشین بازمیخواهد شد و نقش مهمی در تاریخ مسلمان ها فیلیپین اجرا نموده است. در قرن 13 میلادی، اسلام بهطور قانونی به جزیره میندانائو وارد شد و تأثیرات قدرتمندای روی جامعه محلی گذاشت.
ساختمان مسجد میندانائو در زمان اشغال اسپانیایی ساخته شد. این مسجد آغاز با اسم "مسجد رجا موژا" شناخته می شد، البته در دهه 1990 به "مسجد میندانائو" تغییر تحول اسم داده شد. این مسجد چند توشه بهعامل زمین لرزهها و حادثه ها دیگر تجدید تشکیل داد گردیده است و همچنان بهتیتر راءس مهمی برای مسلمانها فیلیپینی محسوب میشود.
مسجد میندانائو علامت تجاربها و تاریخ مذهبی مسلمانها این مرزوبوم میباشد. با متانت فرهنگی و اعتقادات مذهبی، این جای تحت عنوان یک جاذبه توریسم مذهبی و فرهنگی اصلی در فیلیپین تلقی میشود و هرساله گردشگران و زائران متعددی را به خویش جذب مینماید که می خواهند متمدن و معماری اسلامی دراین مرز و بوم آشنا شوند.
مسجد صورتی در جمهوری اسلامی ایران
مسجد صورتی که در کشور ایران واقع گردیده، با اسم «مسجد نصیر الملک» یا این که «مسجد رونق» شناخته میگردد. این مسجد در شهر شیراز جای دارد و یکی جاذبههای جذاب و زیبای این شهر تاریخی میباشد.
مسجد امین مشهد نیز یکی مساجد عالی این شهر میباشد. مسجد نصیر الملک در زمان قاجاریه ایجاد شده است و به توصیه «نصیر الملک» یکی اعضای قبیله قاجاریه مبادرت به تشکیل داد آن شدهاست. اسم «مسجد صورتی» به جهت رنگ صورتی بنای این مسجد و نیز به کار گیری از آجرهای صورتی برای تزیین پیاده سازی دیوارها و بخشهای فرنگی آن به وجود آمده میباشد.
معماری مسجد نصیر الملک ترکیبی از مدلهای اسلامی، معماری اهل ایران و هنر قاجاریه را علامت میدهد. نقشها و آرمانهای قشنگ به یار و همدم کاشیکاریهای متنوع و طرحهای هنری به زیبایی خاص این مسجد افزودهاند.
مسجد صورتی با شکوه و زیبایی خویش یک مقصد توریسم اساسی در شهر شیراز میباشد و بازدیدکنندگان متعددی از سراسر کشورایران و عالم را به خویش جذب مینماید. این مسجد بهتیتر یک به جا مانده فرهنگی و تاریخی اساسی از سوی سازمان ارثیهفرهنگی، صنعت هایدستی و توریسم کشور ایران مراقبت میگردد و تحت عنوان یک نشان زیبایی و هنر اهل ایران آیتم اعتنا قرار میگیرد. مسجد غدیر بلوار مدرس مشهد نیز مسجد قشنگ و قابل قبولی برای برگزاری اشکال تشریفات ترحیم مشهد است.
نحوه ساسانیان برای آرایش کردن ردیف ها با نقوش، تضاد تشریفات ترحیم مشهد با تزئینات معماری اسلامی داشت. البته به طور غیر بی واسطه تداوم یافت، قندیل های تزیینی مثال هایی از این موردها میباشند. محراب در معماری کشورایران از ورود اسلام تاکنون، با مصالح و طرح های متنوعی ایجاد شده است. مثل سنگ، گچ، چوب، کاشی و خشت. در قرن ششم هجری اکثر آنها گچی بودند، با کادری مستطیلی که دو طاق نمای قوسی تیزه دار در داخل آن ها قرار داشت.
در دو طرف طاق ها، دو ردیف با سرستون می گذاشتند. صورت کلی محراب هایی که با کاشی فعالیت گردیده اند در واقع الگوبرداری از گونه های گچی و سنگی محراب میباشد. که معمولا مسطحند، متشکل از طاق نما، ردیف و کناره های کتیبه دار با نقوش اسلیمی اند. در سده هفتم هجری شغل گذاشتن قطعات کاشی سنتی در تزئینات فرنگی و داخلی بناها، ترویج متعددی یافت.
تزئینات گچبری آنها عمدتا از نقوش عربی، هندسی و کتیبه ها ساخته شده میباشد. یکی خصوصیت های بصری طرح محراب های گچ بری ایلخانی، “کتیبه های دکوری” میباشد که به صورت کلان ای به مدل ها و گونه های گوناگون انجام گردیدهاست. کتیبه ها به موادسازنده مهم تزئینات مسجد در زمان ایلخانی، تبدیل گردیده اند.
بسطام مثال ای بی نقص میباشد که پیاده سازی آنها به مدل کتیبه میباشد. شاید مداقه خوشنویسی در قرن هفتم و هشتم هجری، یا این که انبوهی از خوشنویسان حرفه ای، مانند: یاقوت مستا سامی، سبب جلوه بیشتر خوشنویسی و بسط کاشی نوشته مذهبی در تزئینات بناها خواهد شد. از خط کوفی پیشتر در تزئینات معماری اسلامی در قرن چهارم مصرف شده میباشد.
بنای کاخ خورشید یا این که عمارت تشریفات ترحیم مشهد شمسی تاثیر تصویبگردیده در فهرست اثرها ملی جمهوری اسلامی ایران میباشد که در اواسط گلشن بزرگی قراردارد. کاخ خورشید کاخ کم پاد شاه افشار میباشد و احتمالاً برای سکونت خانوادهی سلطنتی تاسیس گردیده است.
کاخ خورشید در سال 1151 هجری قمری به فرمان نادرشاه جهت اقامت و بانک برای جواهرات و غنایم ایجاد شده است.
عمارت شمسی مرتبط با سال های آغازین به اقتدار وصال نادرشاه افشار میباشد و یک کدام از زیباترین کاخ های کشور ایران میباشد. عملیات ایجاد کرد عمارت در مجموع ارتفاع پادشاهی ادامه داشته و حتی تا واپسین سال های حیات نادرشاه یعنی سال 1160 هجری قمری در چنگ تشکیل داد بوده میباشد.
چون کتیبه ثلث بسیار زیبای«سوره نباء» که در بخش به دور تا بدور فضای گنبد درج شده به همین تاریخ اشاره داراست.
تشکیل داد بنای عمارت در سال 1155 هجری قمری به دستور معدود پاد شاه استارت و در سال 1160 (موازی با 1126 هجری خورشیدی ) همزمان با قتل نادرشاه متوقف شوید.
با استناد به معماری سنتی اهل ایران درون کاخ خورشید با اعتنا به متن ها قدیم و وسعت معماری و کتیبه جان دار (سوره مبارکه النبا) آرامگاه نادرشاه است.
نمای این کاخ که به نحوه معماری هنری درست شده به صورت استوانهای بوده و با سنگ های مرمر سیاه تزیین گردیدهاست.
بلندی آن در پیشین نزدیک به 25 متر بوده میباشد و اینک به انگیزه فساد طبقه سوم، طول کاخ بیش تر از 20 متر وجود ندارد.
کاخ خورشید جمعاً دارنده 12 اتاق میباشد که در درون اتاقها نیز تزییناتی از نگارگری و گچبری چشم میگردد.
روش تزیین و آرایشی که دراین سازه به فعالیت رفته دربرگیرنده جزئییات های ظریف و متنوع و قابل مراعات میباشد.
تصاویری از شاهزادگان نادری بر روی دیوارها نقش شدهاست که میان آنها، نقوش زرین نیز چشم میشود.
کاخ در اواسط گلشن بزرگی قراردارد که مشمول یک سازه در سه طبقه میباشد.
طول آن در پیشین، حدود 25 متر بوده میباشد ولی اکنون به انگیزه فساد طبقه سوم، طول آن بیش تر از 20 متر وجود ندارد.
طبقه نخستین قصر خورشید آن 8 ضلعی میباشد که آن را روی چهار ستون پلکان به صورت هرم بر پا کرده اند.
نصیب چهارم مسجد تاریخانه تحت عنوان مطرح تشریفات ترحیم مشهد ترین تراس سابق سازه جلوه می نماید که یک شـبـسـتـان بـلـنـد میباشد، با دو دهنه در کـنـار شبستان والا این راه معماری اسلامی اهل ایران از قول سلجوقیان توشه دیگر در جمهوری اسلامی ایران متداول شـد. پیشتـر ایـن شـیوه در عـهـد ساسانـی مـتـداول بود. بالاسر شبستان اساسی و والا، مکان خالی کتیبه ای قراردارد، البته خیر کاشی داراست خیر جهانگرد و محققی از آن گزارش داده میباشد.
شبستان والا مسجد تاریخانه از روش ستونهای مکعب مستطیل و کلفت به ایوانهای جنبی متصل میباشد. در کناره شمال غربی و جنوب غربی سازه ، ایـن ایوانـهـا به وضوخانه و نصیب زمستانی پیوند می خورد. ستونهای مکعبی صورت، در ضلع شمالی و جنوبی متصل به دیوارند. در مجمـوع، این ایوانها و شبستان، توسط شش ردیف آزاد مکعبی صورت و ده ردیف متصل به دیوار، صورت هلالی آجری شبستان و دهانه های متصل به آن را تحمل می نمایند .
قسمت پنجم مسجد تاریخانه
این نصیب از مسجد دامغان با اعتنا به نقشه هـمکف سازه میتواند ادامه قسمت اولیه بـاشـد، که در زیرزمـیـن و بـخـش شـرقـی بـنـا قرار گرفته میباشد این قسمت مسجد ویرانه ای بوده میباشد که بوسیله میرزا محمدخان سپهسالار بازسازی شدهاست. این مسجد عبارت میباشد از یک شبستان و یک صحن.
شـبـسـتـان مسجد تاریخانه هـجـده طـاق خوانچه پوش و ده ردیف مربع آجری داراست. «ارتفاع شبستان چهل و سه گام ( ۲6 متر) و پهنا بیست و سه گام ( ۱4 متر)، و قبله به حیثی کـج اسـت کـه بـایـد رو بـه ضـلـع طـرف يـمـن ايـسـتـادو نماز گزارد. و در همین ضلع محرابی میباشد، در شبستان یکسری بخاری درست شده و صحنی که مرحوم سپهسالار برای مسجد سازه کرده، نـاتمـام مـانـده میباشد.
گچبری مسجد تاریخانه نیمهتمام میباشد و فقط محراب و نصیب جنوب غربی صحن گچبری گردیده است. گچبری محراب الهام گرفته از شبستان الجايتو جامع اصفهان میباشد، که به صورت سنتی تا قول قاجاریه تکرار میشد. نظیر محراب این مسجد در جامع بسطام شاهرود نیز تکرار گردیدهاست.
تشکیل آرامگاه در جمهوری اسلامی تشریفات ترحیم مشهد ایران و همان بافت چندین بنیادی این آرامگاه ها را نمی اقتدار تیجه دو ادله اصلی دانست:
۱- عکس العملی در مقابل نهی آزار دهنده ایجاد کرد بقعه از سوی آئین اسلام
۲- کوشش برای گرامی داشتن وظایف مذهبی، آن هم در عین در نظر نگرفتن آنان.
با دقت بدین لحاظ، شایع ترین نحوه برای رویارویی با نهی اسلامی ایجاد کرد حرم، این بود که یک آرامگاه دارای اسم و رسم را بخشی از یک مجتمع همگانی جلوه دهند. با این شغل آرامگاه به صورت مؤثری رنگ تقدس به خویش می گرفت کهاین تقدس نشات گرفته از بناهای فرعی همسایه آن مانند مسجد، مکتب، رباط و … بود.
قابل ذکر میباشد که بر طبق منابع اسلامی بشر بعد از مرگ نیز میتواند با به مکان گذاشتن بناهای عام المنفعه و همان باقيات الصالحات، اجر و آمرزش سرازیر و ابدی بخش خویش نماید، بدین ترتیب درنظر اشخاصی که مشتاق جاوید ساختن اسم خویش بودند و درعین حالا می خواستند دینداری خود را نماد دهند و یا این که با کمپانی در شغل های نه، کفاره گناهان خویش را بپردازند، تاسیس اینگونه بناهایی در نزدیکی بقعه شان، شایسته ترین شیوه ممکن برای نیل به اهدافشان به شمار میرفت.
در صورتیکه چه ممکن میباشد این عقیده در تشکیل دسته های آرامگاهی بخصوص در نوع سیاسی و غیر مذهبی آن تا حدودی مصداق داشته باشد ولی به لحاظ نمیرسد که دلایل فوق به تنهایی باعث به ایجاد کرد این شرکت ها گردیده باشد و بعضی عامل ها تاریخی و عرفانی دیگر میبایست نقش اساسی تری دراین باره اجرا کرده باشند.
تعداد صفحات : 0