حالت مسجد عتیق شیراز در قلب شهر در کناره تشریفات ترحیم مشهد محله بازار مرغ و یا این که با جزییات بیشتر در فصل مشترک سه محله، اسحاق بیگ، لب آب و بازار مرغ از یکسو و پیوستگی آن با شالوده ارتباطی مهم و بازار شهر که در بین مهم‌ترین دروازه شهر، دروازه استخر یا این که دروازه اصفهان و مسجد جامع کشیده گردیده و در عصر های متعدد تاریخی پیوسته نقش ردیف فقرات مهم شهر را داشته، التفات محوری مسجد جامع عتیق را مطرح می‌سازند.
اکثری از عرصه های تاریخی شهر در زمینه‌ی با مسجد تعریف و تمجید می گردند. این مسجد، کهن ترین مسجد کاملی میباشد که در عجم سازه شد‌ه‌است و در تزئینات مسجد عتیق شیراز، گونه های هنرهای منبت کاری، خاتم کاری، گچبری، مقرنس کاری به چشم میخورد.
آنچه که مسجد جامع عتیق را از دیگر بناها و مساجد دیگر ممتاز می نماید، وجود بنای سنگی زیبایی به اسم خدایخانه یا این که دارالمصحف اسـت که بین صحن تاسیس شده است.
از سایر امتیازات مسجد عتیق شیراز وجود ده ها کتیبه سنگی و کاشی با مضمون فرامین پادشاهان، امرا، حکمرانـان، وقف طومار ها، تاریخ بازسازی، و مضمون ها قرآنی و روایات از زمان های متفاوت میباشد که زینت نصیب سردرها، صحن، ایوانها، شبستانها، و محراب هاست. یک سنگاب قشنگ با شکلی خاص و استثنایی از زمان قاجار به غنای اثرها هنری در‌این مسجد افزوده میباشد. این سنگاب در‌پی مرمتهای بزرگ درین زمان تشکیل شده و در مسجد نصب شد‌ه‌است.
نمادهای تاریخی و کتیبه‌های کهن، این واقعیت را مدرک می دهند که عمر آن به اواخر سال‌های ۲۰۰ هجری قمری برمی‌خواهد شد. اگرچه تاریخ دیرین‌ترین کتیبه‌ی مانده در مسجد مرتبط با سال ۷۵۲ میباشد. ولی جمع‌ای از تاریخ نگاران بر این نظریه‌اند که مسجد عتیق شیراز، قبل از اسلام آتشکده و یک نیایشگاه زرتشتی بوده میباشد. هرچند که‌این مسجد در طی تاریخ بارها تجدید بنا گردیده است.
حالت مسجد عتیق شیراز در قلب شهر در کناره تشریفات ترحیم مشهد محله بازار مرغ و یا این که با جزییات بیشتر در فصل مشترک سه محله، اسحاق بیگ، لب آب و بازار مرغ از یکسو و پیوستگی آن با شالوده ارتباطی مهم و بازار شهر که در بین مهم‌ترین دروازه شهر، دروازه استخر یا این که دروازه اصفهان و مسجد جامع کشیده گردیده و در عصر های متعدد تاریخی پیوسته نقش ردیف فقرات مهم شهر را داشته، التفات محوری مسجد جامع عتیق را مطرح می‌سازند.
اکثری از عرصه های تاریخی شهر در زمینه‌ی با مسجد تعریف و تمجید می گردند. این مسجد، کهن ترین مسجد کاملی میباشد که در عجم سازه شد‌ه‌است و در تزئینات مسجد عتیق شیراز، گونه های هنرهای منبت کاری، خاتم کاری، گچبری، مقرنس کاری به چشم میخورد.
آنچه که مسجد جامع عتیق را از دیگر بناها و مساجد دیگر ممتاز می نماید، وجود بنای سنگی زیبایی به اسم خدایخانه یا این که دارالمصحف اسـت که بین صحن تاسیس شده است.
از سایر امتیازات مسجد عتیق شیراز وجود ده ها کتیبه سنگی و کاشی با مضمون فرامین پادشاهان، امرا، حکمرانـان، وقف طومار ها، تاریخ بازسازی، و مضمون ها قرآنی و روایات از زمان های متفاوت میباشد که زینت نصیب سردرها، صحن، ایوانها، شبستانها، و محراب هاست. یک سنگاب قشنگ با شکلی خاص و استثنایی از زمان قاجار به غنای اثرها هنری در‌این مسجد افزوده میباشد. این سنگاب در‌پی مرمتهای بزرگ درین زمان تشکیل شده و در مسجد نصب شد‌ه‌است.
نمادهای تاریخی و کتیبه‌های کهن، این واقعیت را مدرک می دهند که عمر آن به اواخر سال‌های ۲۰۰ هجری قمری برمی‌خواهد شد. اگرچه تاریخ دیرین‌ترین کتیبه‌ی مانده در مسجد مرتبط با سال ۷۵۲ میباشد. ولی جمع‌ای از تاریخ نگاران بر این نظریه‌اند که مسجد عتیق شیراز، قبل از اسلام آتشکده و یک نیایشگاه زرتشتی بوده میباشد. هرچند که‌این مسجد در طی تاریخ بارها تجدید بنا گردیده است.
کاخ نیاوران (Niavaran Palace Complex)